Een studie naar hoe El Greco tussen 1580 en 1585 dit schilderij heeft opgebouwd

Studie in toon

Hoe is dit werk opgebouwd? In welke volgorde zijn de verflagen aangebracht? Waar is het geglaceerd en waar alla prima (nat in nat)? Wat is de dikte van de verf? En is er met penseel of paletmes gewerkt?

We gaan in het vijfde jaar Wackers Academie oude meesters bestuderen.

Dit werk van El Greco kun je zelf tot in detail bekijken op Google Arts

Het eerste wat ik zie is dat het qua kleurtemperatuur heel koel is. En als ik inzoom op linksboven denk ik te weten wat de ondergrond kleur is: heel donker blauw. Rechtsboven zie je denk ik deze kleur, alle andere tonen en kleuren lijken er overheen geschilderd. En ook onder de hele lichte tonen, gezicht en arm, lijkt er een heel donkere blauw te zitten. Misschien ultramarijn blauw met rauwe omber. CORRECTIE: ultramarijn blauw zal El Greco niet als ondergrond kleur gebruikt hebben, het pigment was schaars en duur. Hij heeft het opgezet met omber. Als een van de laatste kleuren zal hij het blauw erop gezet hebben.

Er is vrij veel geglaceerd, maar in gezicht, sjaal, blouse en arm lijkt het meer alla prima. Er zijn daar veel zachte grenzen en de hoge lichten in ogen, op blouse plooien en nagels zijn wat zachter en meer vloeiend dan als het op gedroogd verf zou zijn opgezet.

Ik zie nergens dikke lagen verf, ook niet als ik inzoom op de schedel rechtsonder. Het vaasje ervoor is heel dun geglaceerd en alles is duidelijk met penseel opgezet, je ziet de kwaststreken heel goed.

Net zoals bij de sjaal, daar heeft El Greco eerst in gele oker het haar geschilderd en daar heel dun wit met een tikje ultramarijn en nog iets minder rauwe omber misschien, eroverheen geglaceerd. Dit heeft hij waarschijnlijk als een van de laatste onderdelen geschilderd.

Als ik vanuit de sjaal naar boven scroll naar nek en gezicht zie ik dat hier een tipje van iets rood in zit en dus qua temperatuur warm is. Dat vind ik heel mooi en slim gedaan.

Ik denk dat de klimop, wat rechts bij de schouder het beste te zien is, ook als een van de laatste onderdelen is geschilderd. In het geheel is er van donker naar lichte tonen gewerkt.